روزنامه دنیای اقتصاد
۷ خرداد ۹۴
گروه بازرگانی: ۱۰ ماه است که از مطرح شدن موضوع راهاندازی اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا میگذرد و توسعه روابط تجاری این دو کشور در گرو تصمیمات حاکمیتی است، البته در این خصوص تصمیماتی نیز اتخاذ شده که ایجاد ارتباط بین بخشهای خصوصی ایران و آمریکا و تقویت آن بهعنوان گام نخست برقراری این رابطه در دستور کار قرار گرفته است، هر چند آمریکاییها خود تشکلی خودجوش را به نام اتاق بازرگانی مشترک ایران و آمریکا ایجاد کردهاند، اما هنوز از سوی جامعه اتاقهای بازرگانی آمریکا، رسمیت ندارد و همانند یک شرکت ثبت شده است که تجار آمریکایی آن را تشکیل دادهاند. به گفته رئیس اتاق بازرگانی ایران، آمریکاییها هنوز بهصورت رسمی درخواستی برای مذاکره رو در رو با اتاق بازرگانی ایران نداشتهاند، ولی بخش خصوصی آمریکا علاقهمندی زیادی دارد که ارتباط تجاری با ایران برقرار کند.
چندی پیش گفته شده بود که هیاتی از تجار آمریکایی به صورت غیررسمی وارد ایران شده و بازار ایران را مورد ارزیابی قرار دادهاند. اخیرا هیاتی از بانوان کارآفرین کشور نیز به دعوت یکی از موسسات غیرانتفاعی آمریکا به نام world learning به این کشور سفر کردند. جزئیات سفر هیات زنان کارآفرین عضو ایرانی را از زبان فریال مستوفی، یکی از کارآفرینان عضو این هیات در گفتوگو با «دنیای اقتصاد»میخوانید.
چندی پیش زمزمههایی درخصوص سفر شما با یک هیات به آمریکا شنیده شد. در این سفر با چه کسانی همراه بودید؟
بله، من با گروهی از زنان کارآفرین به این سفر رفتم. در واقع در این سفر به موضوعات مربوط به کارآفرینی به خصوص برای زنان پرداخته شد.
از طرف چه نهاد یا موسسهای به این سفر دعوت شده بودید؟
ما به دعوت موسسهای به نام «ورلد لرنینگ» به این سفر دعوت شدیم. این موسسه یک موسسه غیرانتفاعی بوده که زمینه فعالیت آن آموزش و توسعه روابط بینالمللی است. موسسه ورلد لرنینگ در بیش از ۷۵ کشور جهان نیز فعالیت دارد. از جمله فعالیتهای این موسسه، آموزشهای بینالمللی در زمینههای جغرافیایی، فرهنگ، اقتصاد، اجتماع و توسعه روابط بینالمللی اجتماعی است. زمان تاسیس موسسه ۸۰ سال پیش است و تا کنون بیش از ۱۰۰ هزار شرکتکننده از گروههای مختلف را در تمام حوزهها در خود جای داده است. ورلد لرنینگ تلاش دارد روابط دوستی بین ملتها را توسعه دهد. تاکنون نیز توانسته موفقیتهای زیادی کسب کند. آنچه در این سفر به ما گفته شد، از سال ۲۰۰۴ تا کنون از ایران بیش از ۴۰۰ نفر از گروهها و بخشهای مختلف به دعوت موسسه مذکور پاسخ دادهاند.
هدف از دعوت شما چه بود؟
دعوتهایی که از سوی این موسسه بهعمل میآید، بیشتر به منظور آشنایی با فرهنگ آمریکا و تبادل نظر با طرف آمریکایی و همسایگانش از کشورهای مختلف است. بهگونهای که تا کنون در این سالها توانسته ۳۲۰ نفر از سران و رهبران دنیا را در برنامههای خود مشارکت دهد. دعوتی که از ما بهعمل آمده بود با محوریت حضور بانوان کارآفرین و هنرمند بود که در راستای آن بتوانند تبادلنظر بین کارآفرینان را صورت بدهند.
هیات بانوان کارآفرین چگونه انتخاب شدند؟
این بانوان با معرفی و پیگیری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برای این سفر انتخاب شدند و تعداد آنها ۱۰ نفر بود. افرادی که در این هیات حضور داشتند از گروههای مختلف بودند. چراکه هدف از این سفر، استفاده از ایدههای مختلف در زمینه فعالیتهای متفاوت بود. ما میخواستیم ببینیم در آمریکا برای طبقه زنان چه امکاناتی وجود دارد و در عوض امکانات ایران برای فعالیت بانوان را برای آنها تشریح کنیم.
در این سفر با چه موسساتی ملاقات داشتید؟
بازدید از مراکز فرهنگی، آموزشی، دانشگاهی و تجاری از جمله برنامههایی بود که توسط موسسه دعوتکننده تدارک دیده شده بود. دیدارهای ما در سفر به آمریکا با موسساتی بود که در راستای پیشرفت زنان و اقلیتهای مقیم آمریکا از جمله سیاهپوستان کمکهایی را ارائه میکردند. در بازدید از این موسسات توانستیم اطلاعات خیلی خوبی کسب کنیم. اینکه این موسسات چگونه به افرادی که میخواهند کسبوکار جدیدی را راهاندازی کنند، کمک میکنند یا اینکه کسانی که در کسبوکار مشکلی برایشان پیش میآید چگونه از کمکهای این موسسات استفاده میکنند. این موسسات برای افرادی که در کسبوکار مشکل دارند دورههای کارآموزی در نظر میگیرند. همچنین کارآفرینانی که عملکرد موفقی داشتند در این موسسات دعوت میشوند که داوطلبانه به کسانی که میخواهند کسب وکاری را شروع کنند کمک میکنند و با مشاوره دادن تجربیاتشان را در اختیارشان قرار میدهند. آنچه برای ما در این بازدیدها و اطلاعاتی که کسب شد جالب به نظر میرسید، تخصیص ۵ درصد از قراردادهای دولتی منعقد شده به گروههایی بود که در زمینه کارآفرینی و مشاوره برای کسبوکار فعالیت داشتند. نکتهای که در بازدیدهای ما از دانشگاههای بزرگ آمریکا نیز جالب بود، حضور داوطلبانه افرادی بود که تنها برای فراگیری تئوریک مباحث مربوط به کسبوکار و کارآفرینی در کلاسهای این دانشگاهها شرکت میکردند. برای فراگیری اینکه چگونه میتوانند تشکیلات خود را بهعنوان یک کارآفرین هدایت کنند. در حالی که در کشور ما مدرک بیش از فراگیری دانش ارزش دارد. همچنین جلساتی در دانشگاههای بنتلی و هاروارد داشتیم و ملاقاتهایی نیز با استادان این دانشگاهها صورت گرفت. یکی از دیدارهای ما با موسسهای بود که برای اختراعات مخترعانی که توان سرمایهگذاری برای تولید اختراعات خود نداشتند، سرمایهگذاری کوچکی صورت میداد. اگر آن محصول در بازار خوب جواب میداد، به فروختن سهام آنها میپرداختند. بهعنوان مثال یکی از آنها، ماشین تسلا (خودروی برقی) بود که هم اکنون در بازارها به فروش میرسد. این در حالی است که در کشور ما به چنین تشکیلاتی نیازمندیم و نبود آن احساس میشود. باید موسساتی ایجاد شود که برای اختراعات افراد توانمند در ایران بتواند بازاریابی و جذب سرمایه را صورت دهد. قطعا منافع مالی نیز در این خصوص وجود دارد.
این سفر جنبه تجاری هم داشت؟
در دیدارها بهصورت جزئی به مسائل تجاری پرداخته نشد. اما بهصورت کلی در این خصوص دیدارهایی صورت گرفت و تبادل نظر اتفاق افتاد. آمریکاییها بسیار علاقهمند بودند که روابط تجاری با ایران مجددا از سر گرفته شود. در این سفر با اتاق بازرگانی آمریکا هم جلسهای داشتیم که آنها نیز علاقهمندی خود را درخصوص توسعه روابط تجاری با ایران اعلام کردند. آنها اظهار کردند که سال گذشته در دیدار با آقای نهاوندیان بسیار ابراز علاقه کردهاند که بتوانند روابط بین دو کشور را توسعه بدهند. حتی عنوان کردند که برخی از شرکتهای آمریکایی دائما در مورد ایران از آنها اطلاعات میخواهند و اتاق بازرگانی نیز تا آنجا که میتواند اطلاعاتی را در اختیار شرکتهای متقاضی قرار میدهد؛ اما به دلیل اینکه این دو کشور روابط نزدیکی ندارند، اطلاعات بهروزشدهای از ایران ندارند.
با توجه به آنچه در دیدار شما با اعضای اتاق بازرگانی آمریکا گذشت، میتوان به ایجاد اتاق مشترک ایران و آمریکا امیدوار بود؟
آنها درخصوص بهبود روابط بسیار ابراز امیدواری میکردند. ما نیز بهعنوان نمایندگان ایران آینده نگری روابط دو کشور را به پس از رفع مشکلات بینالمللی موکول کردیم. بنابراین در جزئیات هیچگونه مذاکرهای صورت نگرفت و باید دید تصمیم دولتمردان درخصوص روابط بینالمللی چه خواهد بود. اما از سوی آنها قطعا علاقهمندی به همکاری وجود دارد.
آیا در این دیدارها توانستید حوزههایی را که مورد علاقه آمریکاییها برای تجارت است شناسایی کنید؟
بله؛ آنها بیشتر در حوزههای نفت، گاز، معدن و حملونقل برای همکاری ابراز علاقهمندی میکردند. در حالی که ما بیشتر درخصوص توسعه شرکتهای کوچک و متوسط ابراز علاقهمندی کردیم.