پویایی اقتصاد در گرو سرمایه‌گذاری ایمن
روزنامه تعادل
۱۱ شهریور ۹۴
فریال مستوفی- عضو هیات نمایندگان اتاق تهران
یکی از مشکلات اصلی دولت یازدهم که در ابتدای روی کار آمدنش با آن مواجه بود، تورم شدید و افسار گسیخته آن هم در شرایط سختی که تحریم‌ها گریبانگیر کشور شده بود. اکنون دولت توانسته بر این مشکلات چیره شود و تورم را مهار کند. اما این مساله همین جا به پایان نمی‌رسد. بلکه کنترل تورم در نهایت موجب رکود اقتصاد و از بین رفتن پویایی آن شد. در نتیجه تولیدات روز به روز کمتر و به نرخ بیکاری افزوده شد و مشکل تورم به رکود تبدیل شد. که این رویداد بدترین وضع اقتصادی است که ممکن است، دامنگیرکشوری شود. کمتر کشوری در جهان این‌گونه گرفتار این مساله شده که می‌توان برای مثال از زیمبابوه یاد کرد.
در این راستا به‌طور معمول راهکار پیشنهادی از سوی فعالان اقتصادی به حرکت درآوردن چرخه اقتصادی است که مستلزم ایجاد نقدینگی از سوی دولت است که همین مورد باز ایجاد تورم می‌کند و در نهایت اقتصاد دچار تسلسل زیان‌آوری می‌شود. برای خروج از این چرخه بهترین راه این است که دولت بتواند بازار سرمایه را فعال کند و هزینه‌های عمرانی را تامین کند. البته نه با چاپ مجدد پول. یکی از راهکارهای تامین مالی دولت افزایش قیمت حامل‌های انرژی و مالیات است که به این وسیله هزینه‌های جاری و عمرانی دولت تامین می‌شود بی‌آنکه پول چاپی جدید به اقتصاد کشور تزریق شود. با نگاهی به قیمت حامل‌های انرژی در سراسر دنیا به این نتیجه دست پیدا خواهیم کرد که ایران ارزان‌ترین کشور در این مورد است. البته این افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیازمند شجاعت و جسارت از سوی دولت است. یکی دیگر از راهکارها از بین بردن رکود اقتصادی و وارد کردن بخش خصوصی به صحنه اقتصاد است.
برای این منظور فضای کسب‌وکار باید به گونه‌یی فراهم و مساعد شود که سرمایه‌گذاران بتوانند با اطمینان خاطر وارد عرصه بازار شوند. لازمه این کارها ثبات در تصمیم‌گیری است. برای مثال یکی از مسائلی که باید در آن به ثبات رسید، نرخ ارز است. البته ثبات نرخ ارز نباید به گونه‌یی باشد که قیمت آن به‌طور تصنعی پایین نگه داشته شود و بعد از مدتی نرخ ارز چندین برابر شود. راهکار دیگر مشخص شدن وضعیت مالیات و شفاف‌سازی دراین زمینه است. سیاست‌های تعرفه‌یی باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد و به قوانین موجود نگاهی دوباره شود. هم‌اکنون مقدار زیادی سرمایه در دست مردم قرارگرفته است که به دلیل نبود محیط مناسب کسب‌وکار همچنان مردم اقدام به سرمایه‌گذاری نکرده‌اند و تا زمانی که سرمایه‌گذاری انجام نگیرد اشتغالزایی صورت نخواهد گرفت و در پی این مساله چرخه اقتصادی به گردش در نخواهد آمد.
در نهایت فضای کسب‌وکار باید به گونه‌یی آماده شود که نه تنها سرمایه‌گذار داخلی بلکه سرمایه‌گذاران خارجی امنیت سرمایه خود را حس کنند. باید به این موضوع نیز توجه داشت که تنها سرمایه‌گذاری بدون تفکر به اینکه در چه زمینه‌یی باشد و آیا برای اقتصاد کشور سودآور است یا نه درست نخواهد بود. زیرا در گذشته نیز سرمایه‌گذاری در زمینه‌های مختلف اتفاق افتاد که نتوانست هیچ کمک قابل توجهی به پویایی اقتصاد داشته باشد.
برای موفقیت در زمینه سرمایه‌گذاری باید به این نکته توجه ویژه داشت که کالاها و تولیدات به گونه‌یی باشد که از کیفیت بالایی برخوردار باشد و تمام ملاک‌ها و معیارهای لازم برای صادرات را دارا باشد. این‌گونه نه تنها چرخه اقتصادی به گردش در خواهد آمد بلکه تولیدات به بازارهای جهانی نیز راه پیدا خواهد کرد.
یکی دیگر از مشکلاتی که به رکود دامن می‌زند وابستگی غلط و بیش از حد به درآمدهای نفتی است و این جریان برای ایجاد پویایی باید از بین برود. از سوی دیگر بیشتر درآمد حاصل از فروش نفت برای واردات کالاهای مصرفی خرج شد و بخش دیگر نیز با فساد از بین رفت. در نهایت با در پیش گرفتن سیاست‌های درست و جزیره‌یی عمل نکردن پویایی و تحرک به اقتصاد باز خواهد گشت.